“Bưởi da xanh trồng thực ra không khó, nhưng nếu muốn cây đạt chất lượng cho năng suất cao đòi hỏi nông dân phải chịu khó quan sát và tiếp cận chuyển giao khoa học kỹ thuật ”. Đó là lời tâm sự của ông Nguyễn Văn Khổng, ấp Sơn Quy, thị trấn Chợ Lách, người có hơn 12 năm gắn bó với cây bưởi da xanh.

Trước khi đến với mô hình trồng bưởi da xanh, gia đình ông Khổng trồng nhãn tiêu quế, cây phát triển mạnh cho năng suất cao nhưng giá trị kinh tế không ổn định, gia đình ông có 5 công đất trồng nhãn nhưng đời sống vẫn khó khăn.

Để cải thiện cuộc sống gia đình, vươn lên làm giàu chỉ còn cách duy nhất là mạnh dạng chuyển đổi cây trồng từ cây có giá trị kinh tế thấp sang cây có giá trị kinh tế cao. Qua nghiên cứu tình hình và theo dõi báo đài ông biết đến cây bưởi da xanh ruột hồng và tìm cách mua giống về trồng thay thế cho cây nhãn.

Ông Khổng tâm sự: “Bưởi da xanh lúc đó rất ít người trồng nên mua giống cũng hơi khó, nhờ người quen giới thiệu tôi mua được 60 nhánh về trồng thử trên diện tích gần 1.500 mét vuông. Sau gần 2 năm chăm sóc cây bưởi thích nghi và phát triển tốt, tôi mua thêm 250 nhánh về trồng trên diện tích đất còn lại 3.500 mét vuông. Sang năm thứ 3 cây phát triển mạnh, tàn lá sum xê nhưng vì kinh tế khó khăn tôi không để trái mà nuôi dưỡng cho cây xanh tốt bán đọt cho các cơ sở cây giống chiết nhánh, năm đó tôi thu về hơn 25 triệu đồng tiền bán nhánh”.

Sang năm thứ 4, thời điểm cây bắt đầu cho trái chiến nhưng do chiết nhánh quá nhiều nên vườn bưởi bị suy, đây là giai đoạn rất khó cho cây bưởi da xanh.

 Để giúp cây bưởi hồi phục trở lại bình thường, cách trước tiên được ông Khổng nghĩ đến là dùng bùn non bơm ở các cồn về bồi đắp cho gốc bưởi, mục đích tăng chất dinh dưỡng cho cây giúp cây phát triển tốt bộ rễ… Khi chuẩn bị tô bùn, ông dùng vôi kết hợp với phân hữu cơ rãi trước 1 lớp sau đó tô bùn lên, với cách làm này 1 tháng sau cây bưởi dần hồi phục và đến 1 năm sau cây phát triển mạnh và bắt đầu cho trái.

 Từ năm thứ 6 trở đi vườn bưởi da xanh của ông Nguyễn Văn Khổng đã cho trái ổn định, mỗi năm thu hoạch hơn 12 tấn trái mang lại nguồn thu nhập gần 200 trăm triệu đồng/năm.

Ông Khổng cho biết: “Chăm sóc cây bưởi da xanh thực ra không khó nhưng để cây cho trái đạt chất lượng, bóng đẹp được thị trường ưa chuộng ngoài sử dụng nước tưới hợp lí, cách 2 ngày tưới 1 lần vào mùa nắng, đòi hỏi phân bón cũng phải sử dụng phù hợp. Khi cây còn nhỏ mỗi tháng tôi rãi phân 1 lần loại 30-30-0 kết hợp cùng phân hữu cơ vi sinh và sau đó có thể thay đổi dùng phân 30-30-0 kết hợp phân dơi. Khi cây phát triển và cho trái cỡ bằng trái chanh, để phòng ngừa sâu bệnh và dưỡng cho lá xanh tốt, tôi dùng thuốc dưỡng lá kết hợp thuốc trừ sâu để phun cho cây. Đặc biệt khi phát hiện thời tiết thay đổi hay có sương mù,… nên dùng thuốc phun ngừa trước để phòng bệnh cho cây”.

Hiện nay, vườn bưởi da xanh của ông Khổng được hơn 12 năm tuổi, mỗi tháng thu hoạch hơn 600 kg, sau khi trừ chi phí còn hơn 10 triệu đồng, ông Khổng cho biết, so với trước đây năng suất đã giảm hơn rất nhiều phần lớn do cây bị lão hóa. 

 Khắc phục tình trạng này và vẫn còn quan tâm đến cây bưởi da xanh, cách nay hơn 6 tháng ông Khổng đã phá bỏ những cây già cõi để thay vào đó là những nhánh bưởi xanh tốt được lựa chọn từ cây bố mẹ khỏe mạnh cho năng suất và chất lượng cao.

Tiếp thu kiến thức qua các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, nghe báo đài, học hỏi kinh nghiệm của bà con nông dân, tham quan thực tế các mô hình trồng bưởi da xanh và kinh nghiệm thực tiễn của bản thân qua nhiều năm gắn bó với cây bưởi. Ông Khổng nhận ra rằng để cây bưởi da xanh phát triển tốt, ăn bền, cho năng suất cao, trái đẹp khâu chọn giống trước khi trồng là rất quan trọng. Đối với  đất trồng cũng phải thích hợp, để tránh bệnh vàng lá thối rễ khi trồng bưởi phải đắp mô cao khoảng 6 tấc, ngang 6 tấc, trước khi đặt nhánh bưởi xuống trồng dùng phân bón hữu cơ vi sinh kết hợp với vôi bột và thuốc trị nấm trichoderma nhằm giúp cây phát triển tốt và phòng trừ sâu bệnh tấn công.

Nhờ chịu khó học hỏi, vận dụng kinh nghiệm của bản thân đã giúp ông Nguyễn Văn Khổng thành công với mô hình trồng bưởi da xanh, hiện tại gia đình ông đã vươn lên có cuộc sống ổn định, xây nhà khang trang trị giá hàng trăm triệu đồng.

Trúc Ly