Trong những năm gần đây, cây có múi được gieo trồng trên địa bàn rộng lớn, đặc biệt là bưởi đang được chú ý phát triển với các giống bưởi ngon như bưởi da xanh, bưởi năm roi,... và ngày càng có giá trị kinh tế cao. Song thiết kế một vườn bưởi chuyên canh, nhà vườn phải đối phó với nhiều loài dịch hại, trong đó loài câu cấu xanh có khả năng gây hại lớn, làm cây suy kiệt không phát triển được.

Câu cấu xanh có tên khoa học là Hypomeces squamosus thuộc họ Curculionidae bộ Coleoptera. Thành trùng là một loại bọ cánh cứng hình bầu dục dài khoảng 10-14mm, màu xanh vàng phủ đầy những vẩy ánh kim óng ánh rất đẹp. Miệng có vòi nhai. Ấu trùng thuộc dạng sùng, màu trắng ngà, mình hơi cong, không có chân ngực và chân bụng, đầu màu nâu, đẩy sức dài khoảng 15-20mm, sống trong đất. Trứng hình bầu dục, dài khoảng 1mm, màu trắng ngà. Nhộng trần, màu trắng ngà, có mầm vòi rõ rệt.

Bọ trưởng thành ban ngày ẩn trong lùm cây rậm rạp, hoạt động vào sáng sớm và chiều tối, ban ngày có nắng ẩn dưới đất, ít bay, bò chậm chạp, thấy động thì lẫn trốn hoặc giả chết rơi xuống đất. Trưởng thành đẻ trứng rãi rác trên mặt đất quanh gốc cây. Sâu non sống trong đất ăn chất hữu cơ mục nát hoặc rễ cây. Giai đoạn ấu trùng có thể kéo dài trong nhiều tháng. Trưởng thành có khả năng ăn lá cao, chúng ăn trụi cả lá làm đọt non còi cọc, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây, cây kém phát triển. Khi cây có hoa, chúng ăn cả hoa mới nhú (kể cả rễ của các lọai cỏ), chúng phát triển nhiều ở vùng đất thường xuyên khô hạn. Do ban ngày sâu ẩn nấp nên thường chỉ thấy triệu chứng cây bị hại mà không thấy sâu.

Câu cấu xanh thuộc nhóm ăn tạp, chúng tấn công nhiều loại cây trồng nhưng thường gây hại trên xoài, cam, quít, bưởi và ổi,...

* Biện pháp phòng trừ

- Do đặc tính của trưởng thành là khi bị động sẽ buông mình rơi xuống đất, nên có thể áp dụng biện pháp rung cây hoặc dùng que quơ mạnh trên tán để thu gom trưởng thành rơi xuống hoặc khi cây ra đọt non quan sát sẽ dễ dàng nhận thấy và bắt bằng tay. 

- Vệ sinh vườn cho thông thoáng. 

- Quản lý nước trong vườn hợp lý, tránh để khô hạn thời gian dài. 

- Nuôi kiến vàng trong vườn cây có múi. 

- Nếu vườn thường xuyên bị câu cấu xanh hại thì nên cày xới đất để tiêu diệt ấu trùng trong đất  hoặc có thể dùng thuốc sâu dạng hạt như Regent 0.3G, Basudin 10H rãi quanh gốc cây với liều lượng 20-25g/gốc, 1-2 lần/năm vào đầu và cuối mùa mưa. 

- Khi câu cấu xanh phát triển nhiều có thể sử dụng thuốc trừ sâu phun khi cây vừa ra đọt non hoặc mới nhú hoa. Thuốc hóa học: Dầu khoáng SK EnSpray, Bull Star 262.5EC, Map-Permethrin 50EC, Cyperan 5EC, Sapen- Alpha 5EC,... phun lúc chiều mát.

Nguyễn Thị Nguyệt