Hơn ba mươi năm trước, dân Israel đã chuyên canh bưởi để tinh chế trên hai trăm món ăn, thức uống bồi bổ trí óc và thể lực. Còn bưởi Việt đã đồng hành cùng dân ta từ đời này sang đời khác. Tiếc thay, nhiều người lại quên bẵng công trạng của loại quả bổ dưỡng này.  

Món ngon từ bưởi

BS Nguyễn Ý Đức đã nhận định về bưởi Việt: “có tác dụng  phòng bệnh và đôi khi chữa bệnh”. Riêng y học cổ truyền thì xếp quả bưởi vào loại có tính mát, khí hàn, không độc.

Gặp các chị nội trợ khéo tay, những quả bưởi sẽ biến thành nhiều món ăn, thức uống hấp dẫn như gỏi bưởi trộn tôm thịt, chè bưởi, nước ép bưởi ướp lạnh, mứt bưởi, nem… Trong đó, đơn giản mà ngon “nhất xứ” có lẽ là món gỏi bưởi da xanh trộn trứng sam Gò Công hoặc bưởi đường lá cam Biên Hòa trộn tôm, thịt nạc heo, đu đủ bào.  

Gắp đũa gỏi bưởi tỏa hương thơm đặc trưng, giao hòa ngũ vị chua thanh-ngọt-béo-bùi, hậu the nhẹ, ai kén ăn đến mấy cũng mềm... lòng! Đặc biệt, làng bưởi ở cù lao Tân Triều, Đồng Nai còn có đặc sản rượu bưởi. Loại rượu này thơm và thanh tựa nước cơm rượu, hậu nồng-đắng dịu. Khách uống say đến “quắc cần câu” tỉnh dậy vẫn không nặng đầu. Nồng độ rượu này từ 15-19 độ.   

Ngừa ung thư, trợ tim, ngăn béo

Các nhà nghiên cứu chứng minh chất can-xi chứa trong các thức ăn thiên nhiên có thể phòng chống ung thư đại tràng. Và trong 40 loại quả thường thấy như lê, táo, cam, hồng… thì bưởi chứa hàm lượng can-xi cao nhất. 

Ngoài ra trong bưởi ruột hồng và đỏ còn có thêm 1 carotenoid gọi là lycopene, có công dụng ức chế các hoạt động của khối u, đặc biệt là ung thư tiền liệt tuyến ở nam hoặc nhiếp hộ tuyến ở nữ.  Bên cạnh đó, các hóa chất khác trong bưởi như phenolic acid, limonoid, bioflavonoid cũng có tác dụng ức chế sự tăng truởng của tế bào ung thư. 

Đồng thời cùi trắng quả bưởi còn có tác dụng làm giảm nguy cơ suy tim. Bởi nó chứa pectin, là chất xơ hòa tan. Chất này hấp thụ cholesterol trong thức ăn và muối mật, nên góp phần hạn chế tích lũy mỡ thừa, gián tiếp ngăn ngừa béo phì. 

Tăng sức đề kháng, trợ tiêu

Dùng bưởi sẽ giúp kích thích tiêu hóa, chữa được bệnh ăn kém (không) tiêu. Nếu bạn dùng một ít muối bưởi vào buổi sáng, lúc bụng đói, sẽ có tác dụng lợi tiểu và giúp quá trình lọc máu, đào thải những chất bẩn, độc ở thận và gan thuận lợi hơn. 

Với người bị béo phì hay cao huyết áp hoặc tiểu đường, nên dùng bưởi thường xuyên. Vì nó có chỉ số đường huyết thấp. Đặc biệt hàm lượng vitamin C cao gấp 2-4 lần ở cam.  

Chữa sỏi mật, gan và nhiều công dụng khác

Nước bưởi còn giúp tẩy trừ hiệu quả sỏi (sạn) ở mật và gan. Tuy nhiên, bệnh nhân phải dùng nước bưởi kết hợp với một số thực phẩm và thảo dược thông dụng khác. Đồng thời, hạt bưởi cũng có công dụng trị ghẻ lở (chốc) rất hiệu quả. Bằng cách, bạn đốt cháy nó thành than rồi nghiền thành bột, bôi lên chỗ bị tróc lở ngày hai lần, có thể giúp lành trong vòng 3-6 ngày. Một số nghiên cứu tại Áo, tại viện Pasteur Paris (Pháp) cũng phát hiện rằng trong nước hạt bưởi có chứa kháng sinh trị vi khuẩn và nấm. Hoa bưởi có mùi thơm dễ chịu được dùng làm hương liệu pha vào bánh mứt hoặc nấu chè. 

Đặc biệt, theo Trung y, lớp ngoài cùng của vỏ bưởi chứa các vị thuốc có tính ôn, vị cay, ngọt-hậu đắng, có tác dụng hóa đàm, tiêu thực, hạ khí. Cả lá, hoa, quả vỏ bưởi đều chứa tinh dầu dùng xông hơi, giúp giải cảm rất tốt. 

Cũng nên lưu ý, bưởi là thực phẩm tự nhiên chứ không phải thuốc. Thế nên, bạn dùng nó thường xuyên, vừa phải thì mới bổ dưỡng. Nếu không, sẽ… oan cho bưởi! 

www.thanhnien.com.vn